فتوسل آسانسور یا سنسور چشمی آسانسور، یکی از اجزای سیستم ایمنی آسانسور است و با توجه با اهمیت بالای امنیت مسافران، لزوم استفاده از فتوسل در تمامی آسانسورها احساس می شود. فتوسل آسانسور از بسته شدن خودکار درب تا قبل از جاگیری و استقرار کامل مسافران جلوگیری می کند. فتوسل یا چشمی آسانسور روی ورودی کابین نصب می شود و بررسی موانع در ورودی کابین را بر عهده دارد. می توان گفت تشخیص زمان باز و بسته شدن درب آسانسور به نحوی که مسافران به صورت کامل در کابین مستقر شده و یا از آن خارج شده باشند، جزو وظایف فتوسل آسانسور است. تشخیص کلیه موانع از جمله انسان، اشیاء، اتومبیل، بار و… که در مسیر ورودی کابین قرار دارند، توسط فتوسل انجام می شود.
این قطعه یکی از مهمترین سنسورهای آسانسور است که در تمامی آسانسورها نصب می شود. چشم الکترونیکی یا چشمی آسانسور نام های دیگر فتوسل هستند. برای آشنایی با انواع فتوسل آسانسور و چگونگی عملکرد آن ها با اَپِکس همراه شوید و ادامه مقاله را از دست ندهید.
فتوسل آسانسور چیست؟
فتوسل آسانسور، چشم الکترونیکی یا چشمی آسانسور است که وظیفه تشخیص هر گونه مانعی را بر عهده دارد. این سنسور با شناسایی اجسام متحرک کوچک و بزرگ و حتی مسافران، از آسیب رسیدن به آن ها جلوگیری می کند و مانع از بسته شدن درب آسانسور می شود. سنسورهای چشمی در تمامی آسانسورها همچون آسانسور خودروبر، آسانسور بییمارستانی و… تعبیه می شود و از اصلی ترین قطعات آسانسور محسوب می شوند. فتوسل آسانسور با جلوگیری از بسته شدن درب به ایمنی مسافران کمک می کند. کارکرد فتوسل به این شکل است که در قسمت ورودی درب آسانسور نصب می شوند و سیگنال های نوری را به گیرنده ارسال می کنند.
در واقع یک یا چند شعاع نوری از یک فرستنده که در یک سمت ورودی کابین نصب است، ارسال می‌شود و گیرنده‌ای در سمت دیگر ورودی قرار دارد. هر زمان که مانعی در این بین قرار گیرد، سنسور تشخیص داده و سیگنالی به گیرنده ارسال نمی شود. بنابراین فرمان بسته شده درب آسانسور صادر نمی شود و از مسافرین محافظت خواهد شد.
انواع فتوسل آسانسور
با توجه به کارکرد آسانسور، فتوسل آسانسور در انواع مختلفی تولید و روی آن نصب می شود. آشنایی با فتوسل ها شما را در خرید و انتخاب یاری خواهد کرد. فتوسل نقطه ای و فتوسل پرده ای دو نوع این سنسور هستند که در ادامه ویژگی های هر کدام بیان می شود.
فتوسل نقطه ای
این سنسور در قسمت کناری درب آسانسور و در ارتفاع ۵۰ تا ۷۰ سانتی متر از سطح زمین نصب می شود و سیگنال ها را به شکل یک نقطه به گیرنده ارسال می کند. به همین دلیل به آن ها نقطه ای گفته می شود. نام دیگر فتوسل نقطه ای، فتوسل چشمی است. این قطعه فقط یک نقطه خاص را پشتیبانی می کند که معمولا قسمت وسط تا پایین آسانسور است.
اجزای این سنسور شامل لیزر، سیم، منبع تغذیه، مدار فتوسل، قطعات لازم برای ارسال سیگنال است. لازم به ذکر است که فتوسل های چشمی قیمت کمتری نسبت به نوع پرده ای دارند.
فتوسل پرده ای
عملکرد فتوسل نقطه ای و پرده ای بسیار به هم شباهت دارد. تنها تفاوت مربوط به نقاط تحت پوشش است. همان طور که در بالا اشاره کردیم فتوسل چشمی فقط یک نقطه را تشخیص می دهد اما نوع پرده ای قادر به تشخیص چندین نقطه است. به طوری که تمام سطح درب آسانسور را پوشش می دهد. قدرت و دقت فتوسل پرده ای بسیار زیاد است به گونه ای که حتی با حرکت شیء بسیار کوچک، حساس شده و آن را تشخیص می دهد و درب بسته نمی شود. با توجه به نحوه عملکرد این نوع فتوسل آسانسور که تمامی قسمت های ورودی درب را کنترل می کند به آن پرده نوری آسانسور نیز گفته می شود.
این سنسور بین لته های درب و بدنه کابین آسانسور نصب می شود و اغلب قطری حدود ۸ میلیمتر دارند. با توجه به این که تعداد گیرنده ها و فرستنده های فتوسل پرده ای نسبت به نقطه ای بیشتر است، قیمت آن ها بیشتر می باشد. فتوسل پرده ای دارای دو نوع متحرک و ثابت است. اجزای این سنسور شامل مبانی و تغذیه، فرستنده ها و میله های آهنی است.
تفاوت انواع مدل های فتوسل آسانسور
تعداد نقاط تحت پوشش، نخستین وجه تمایز فتوسل های چشمی و پرده ای است. با توجه به اینکه فتوسل پرده ای تعداد سنسورهای بیشتری دارد، دقت بالاتری نیز داشته و امنیت و ایمنی آن بیشتر است.
دومین اختلاف آن ها، تعداد سنسورها و گیرنده های استفاده شده در فتوسل است. از آن جا که تعداد این قطعات در فتوسل پرده ای بیشتر است، امکان خراب شدن نیز افزایش می یابد. پیشنهاد می کنیم با سرویس به موقع از خراب شدن و هزینه های زیاد جلوگیری کنید.
با توجه به اینکه تعداد قطعات به کار گرفته شده در فتوسل نقطه ای کمتر هستند، ساختار فتوسل نقطه ای ارزان تر از فتوسل پرده ای تمام می شود و این نکته باعث ارزان تر بودن فتوسل های نقطه ای می شود.
نکات نصب سنسورهای آسانسور
- برای طول عمر بیشتر و عملکرد بهتر فتوسل، بهتر است تا حد امکان فاصله دو سنسور گیرنده و فرستنده نزدیک به هم باشد.
- وجود زاویه هنگام نصب فتوسل آسانسور مهم است و با افزایش فاصله دو سنسور، حساسیت نصب به زاویه بیشتر می شود.
- هنگام نصب دقت کنید که تحت هیچ شرایطی مته دریل را روی مهره سنسور فتوسل قرار ندهید و همزمان سوراخ نکنید. بلکه ابتدا علامت بزنید و سپس سنسور را برداشته و سپس لته درب را سوراخ کنید تا لنز شیشه ای قرمز رنگ سنسور کثیف نشود.